8:58 AM
Viet-care Chăm sóc sau sinh
Tiền sản giật là một trong những bệnh lý nguy hiểm có khả năng gây tử vong cho bà bầu và thai nhi. Do vậy, khi mang thai các bà mẹ cần có những hiểu biết nhất định về căn bệnh này.
Tiền sản giật và sản giật với dấu hiệu đặc trưng là cao huyết áp, phù và có protein trong nước tiểu, có thể dẫn đến co giật và hôn mê. Nguyên nhân của tiền sản giật chưa được hiểu rõ. Nhưng có thể là do người mẹ phát triển phản ứng miễn dịch cho thai nhi.
Tiền sản giật có thể nhẹ hay nặng và ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Nó gây thêm áp lực cho thận, tạo nhiều protein trong nước tiểu. Trong trường hợp nghiêm trọng, tiền sản giật có thể gây tổn hại cho thận, tim, não, gan và mắt cho người mẹ. Đối với một số phụ nữ có triệu chứng tiền sản giật có thể cần phải nằm viện hoặc nằm bất động trên giường suốt thời gian còn lại cho đến khi em bé được sinh ra. Nó cũng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến các bé được sinh ra.
Bên cạnh đó, một nguy cơ tiềm ẩn đối với tiền sản giật là nhau thai không cung cấp đủ dưỡng chất cho thai nhi. Thông thường, con của bà mẹ bị tiền sản giật nhỏ hơn so với tuổi thai và có nhau thai nhỏ hơn. Nếu các bác sĩ thấy rằng thai nhi sẽ lớn nhanh hơn ngoài bụng mẹ thì thủ thuật mổ lấy thai có thể được áp dụng.
Ai dễ bị tiền sản giật?
Những phụ nữ bị chứng huyết áp cao và chất đạm trong nước tiểu thường mắc chứng tiền sản giật. Bệnh thường xuất hiện khi các bà bầu bắt đầu bước sang tuần thứ 20 của thai kỳ, nhưng có thể cũng xảy ra bất cứ thời điểm nào trong nửa sau của thai kỳ. Nếu không chữa trị, nó có thể dẫn đến một tình trạng nguy hiểm hơn gọi là sản giật. Sản giật gây động kinh và có thể dẫn đến hôn mê hoặc tử vong ở mẹ.
Nguyên nhân dẫn tới tiền sản giật tới giờ vẫn chưa rõ. Tuy nhiên, người ta nhận thấy thai phụ quá trẻ hay quá lớn tuổi (dưới 15 tuổi hay trên 35 tuổi) dễ bị tiền sản giật; người mang thai con so dễ bị hơn con rạ; đa thai dễ bị hơn một thai; tiểu đường cũng là yếu tố nguy cơ…
Tỷ lệ xảy ra vào khoảng 10% thai kỳ. Những dấu hiệu báo động tiền sản giật nặng: nhức đầu, nhìn mờ mắt, đau vùng thượng vị hay vùng hạ sườn phải, tri giác thay đổi… Bệnh sẽ khỏi nhanh chóng sau khi thai ra. Bệnh diễn tiến nặng, huyết áp không được kiểm soát, có thể đưa đến cơn sản giật, là cơn co giật: bệnh nhân đang tỉnh, thường than nhức đầu, sau đó cơn co giật cả người trong vài giây – vài phút, bệnh nhân lơ mơ trong cơn giật rồi tỉnh lại một cách chậm chạp. Cơn co giật có thể xảy ra một lần hay nhiều lần liên tục nếu huyết áp vẫn tăng cao, càng nhiều lần thì càng nguy hiểm cho mẹ và con. Sau khi thai ra khỏi cơ thể mẹ, huyết áp sẽ giảm dần tới ổn định. Chắc chắn sau sáu tuần hậu sản, huyết áp sẽ về bình thường. Bệnh không làm huyết áp cao trong tương lai. Tuy nhiên, nếu có các biến chứng (tai biến mạch máu, tổn thương các cơ quan nội tạng – thường nhất là gan, thận) thì chắc chắn sẽ có di chứng, tùy mức độ.
Các triệu chứng tiền sản giật
- Sưng ở bàn tay và bàn chân.
- Đau nặng đầu.
- Có vấn đề với tầm nhìn (mờ mắt).
- Giảm trí nhớ.
- Đau ở phần trên của bụng.
- Tăng cân nhanh.
Bà bầu cần lưu ý:
- Đừng bao giờ bỏ qua các đợt khám thai định kỳ, ngay cả khi bạn cảm thấy hoàn toàn khỏe khoắn.
- Luôn đo huyết áp và xét nghiệm nước tiểu định kỳ.
- Gọi cho bác sĩ nếu bạn cảm thấy không khỏe (thời điểm giữa 2 lần khám thai định kỳ).
- Tuân thủ lời khuyên của bác sĩ và nghỉ ngơi tuyệt đối nếu thấy cần thiết.
- Nếu huyết áp tăng cao và các bác sĩ yêu cầu làm thêm các xét nghiệm thì hãy bình tĩnh và nhớ rằng lợi ích của bé nên đặt cùng với lợi ích của chính bạn.
- Nên ăn nhạt
- Đừng quá giữ gìn (ít vận động) trong quá trình mang thai. Luyện tập thường xuyên, đều đặn, đi bộ, tập yoga... sẽ rất tốt nhưng nhớ là phải tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin C, D và các loại chất chống ôxy hóa khác.
Phù chân phai đi khám ngay
Theo tiến sĩ Trần Danh Cường, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, rất nhiều người chỉ quan niệm phù chân là hiện tượng bình thường khi có thai mà không biết phù chân ở thai phụ cũng là bệnh lý.
Theo bác sĩ Cường, có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng phù chân ở phụ nữ mang thai. Nếu thai phụ có sẵn có tiền sử bệnh tim, bệnh thận thì đây chính là nguyên nhân gây ra tình trạng phù chân. Hoặc nếu thai phụ ở nông thôn, ăn uống không đủ chất cũng có thể gây ra tình trạng này. Ngoài những nguyên nhân bệnh lý vừa kể trên, phụ nữ mang thai bị phù chân còn có nguyên nhân phù do tiền sản giật và phù do chèn ép.
Bác sĩ Cường khuyến cáo, khi thai phụ có cảm giác người nặng nề, mí mắt nặng, chân nặng, da bóng, mất hết các nếp nhăn ở cổ tay, cổ chân, mặt tròn trịa thì nên đến bác sĩ sản khoa để xác định nguyên nhân. Ngoài ra, thai phụ cũng nên lưu ý quá trình tăng cân. Ở những tháng cuối chỉ nên tăng không quá 0,5 kg mỗi tuần, nếu vượt thì cũng là dấu hiệu thai phụ đã bị phù do tiền sản giật. Ngoài ra, đa số hiện tượng phù chân do tiền sản giật gây ra xuất hiện trong quý thứ ba của thai kỳ. Vì vậy, nếu thai phụ không có tiền sử các bệnh về tim, thận, khẩu phần ăn đầy đủ dinh dưỡng lại xuất hiện phù, nhất là trong ba tháng cuối thì có thể do tiền sản giật.
Bác sĩ cũng cho hay, tiền sản giật là ca cấp cứu trong sản khoa, biến chứng rất nhiều, rất nhanh và rất nặng cho cả mẹ và con. Đối với mẹ thì có thể gây tử vong, đối với thai nhi thì chậm phát triển trong tử cung và nguy cơ chết lưu. Vì vậy, chẩn đoán sớm để phát hiện là rất quan trọng. Nếu như được phát hiện sớm ở giai đoạn nhẹ thì sẽ giảm bớt được rất nhiều nguy cơ, phù sẽ mất đi, tình trạng thai nghén sẽ dần trở lại bình thường.
Hãy " Like"/"Share''/"Comment" để bổ sung các kiến thức hữu ích cho các mẹ, giúp các bé yêu luôn khỏe mạnh nhé.
Tiền sản giật và sản giật với dấu hiệu đặc trưng là cao huyết áp, phù và có protein trong nước tiểu, có thể dẫn đến co giật và hôn mê. Nguyên nhân của tiền sản giật chưa được hiểu rõ. Nhưng có thể là do người mẹ phát triển phản ứng miễn dịch cho thai nhi.
Tiền sản giật có thể nhẹ hay nặng và ảnh hưởng đến nhiều cơ quan trong cơ thể. Nó gây thêm áp lực cho thận, tạo nhiều protein trong nước tiểu. Trong trường hợp nghiêm trọng, tiền sản giật có thể gây tổn hại cho thận, tim, não, gan và mắt cho người mẹ. Đối với một số phụ nữ có triệu chứng tiền sản giật có thể cần phải nằm viện hoặc nằm bất động trên giường suốt thời gian còn lại cho đến khi em bé được sinh ra. Nó cũng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến các bé được sinh ra.
Bên cạnh đó, một nguy cơ tiềm ẩn đối với tiền sản giật là nhau thai không cung cấp đủ dưỡng chất cho thai nhi. Thông thường, con của bà mẹ bị tiền sản giật nhỏ hơn so với tuổi thai và có nhau thai nhỏ hơn. Nếu các bác sĩ thấy rằng thai nhi sẽ lớn nhanh hơn ngoài bụng mẹ thì thủ thuật mổ lấy thai có thể được áp dụng.
Ai dễ bị tiền sản giật?
Những phụ nữ bị chứng huyết áp cao và chất đạm trong nước tiểu thường mắc chứng tiền sản giật. Bệnh thường xuất hiện khi các bà bầu bắt đầu bước sang tuần thứ 20 của thai kỳ, nhưng có thể cũng xảy ra bất cứ thời điểm nào trong nửa sau của thai kỳ. Nếu không chữa trị, nó có thể dẫn đến một tình trạng nguy hiểm hơn gọi là sản giật. Sản giật gây động kinh và có thể dẫn đến hôn mê hoặc tử vong ở mẹ.
Nguyên nhân dẫn tới tiền sản giật tới giờ vẫn chưa rõ. Tuy nhiên, người ta nhận thấy thai phụ quá trẻ hay quá lớn tuổi (dưới 15 tuổi hay trên 35 tuổi) dễ bị tiền sản giật; người mang thai con so dễ bị hơn con rạ; đa thai dễ bị hơn một thai; tiểu đường cũng là yếu tố nguy cơ…
Tỷ lệ xảy ra vào khoảng 10% thai kỳ. Những dấu hiệu báo động tiền sản giật nặng: nhức đầu, nhìn mờ mắt, đau vùng thượng vị hay vùng hạ sườn phải, tri giác thay đổi… Bệnh sẽ khỏi nhanh chóng sau khi thai ra. Bệnh diễn tiến nặng, huyết áp không được kiểm soát, có thể đưa đến cơn sản giật, là cơn co giật: bệnh nhân đang tỉnh, thường than nhức đầu, sau đó cơn co giật cả người trong vài giây – vài phút, bệnh nhân lơ mơ trong cơn giật rồi tỉnh lại một cách chậm chạp. Cơn co giật có thể xảy ra một lần hay nhiều lần liên tục nếu huyết áp vẫn tăng cao, càng nhiều lần thì càng nguy hiểm cho mẹ và con. Sau khi thai ra khỏi cơ thể mẹ, huyết áp sẽ giảm dần tới ổn định. Chắc chắn sau sáu tuần hậu sản, huyết áp sẽ về bình thường. Bệnh không làm huyết áp cao trong tương lai. Tuy nhiên, nếu có các biến chứng (tai biến mạch máu, tổn thương các cơ quan nội tạng – thường nhất là gan, thận) thì chắc chắn sẽ có di chứng, tùy mức độ.
Các triệu chứng tiền sản giật
- Sưng ở bàn tay và bàn chân.
- Đau nặng đầu.
- Có vấn đề với tầm nhìn (mờ mắt).
- Giảm trí nhớ.
- Đau ở phần trên của bụng.
- Tăng cân nhanh.
Bà bầu cần lưu ý:
- Đừng bao giờ bỏ qua các đợt khám thai định kỳ, ngay cả khi bạn cảm thấy hoàn toàn khỏe khoắn.
- Luôn đo huyết áp và xét nghiệm nước tiểu định kỳ.
- Gọi cho bác sĩ nếu bạn cảm thấy không khỏe (thời điểm giữa 2 lần khám thai định kỳ).
- Tuân thủ lời khuyên của bác sĩ và nghỉ ngơi tuyệt đối nếu thấy cần thiết.
- Nếu huyết áp tăng cao và các bác sĩ yêu cầu làm thêm các xét nghiệm thì hãy bình tĩnh và nhớ rằng lợi ích của bé nên đặt cùng với lợi ích của chính bạn.
- Nên ăn nhạt
- Đừng quá giữ gìn (ít vận động) trong quá trình mang thai. Luyện tập thường xuyên, đều đặn, đi bộ, tập yoga... sẽ rất tốt nhưng nhớ là phải tham khảo ý kiến bác sĩ.
- Ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin C, D và các loại chất chống ôxy hóa khác.
Phù chân phai đi khám ngay
Theo tiến sĩ Trần Danh Cường, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, rất nhiều người chỉ quan niệm phù chân là hiện tượng bình thường khi có thai mà không biết phù chân ở thai phụ cũng là bệnh lý.
Theo bác sĩ Cường, có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng phù chân ở phụ nữ mang thai. Nếu thai phụ có sẵn có tiền sử bệnh tim, bệnh thận thì đây chính là nguyên nhân gây ra tình trạng phù chân. Hoặc nếu thai phụ ở nông thôn, ăn uống không đủ chất cũng có thể gây ra tình trạng này. Ngoài những nguyên nhân bệnh lý vừa kể trên, phụ nữ mang thai bị phù chân còn có nguyên nhân phù do tiền sản giật và phù do chèn ép.
Bác sĩ Cường khuyến cáo, khi thai phụ có cảm giác người nặng nề, mí mắt nặng, chân nặng, da bóng, mất hết các nếp nhăn ở cổ tay, cổ chân, mặt tròn trịa thì nên đến bác sĩ sản khoa để xác định nguyên nhân. Ngoài ra, thai phụ cũng nên lưu ý quá trình tăng cân. Ở những tháng cuối chỉ nên tăng không quá 0,5 kg mỗi tuần, nếu vượt thì cũng là dấu hiệu thai phụ đã bị phù do tiền sản giật. Ngoài ra, đa số hiện tượng phù chân do tiền sản giật gây ra xuất hiện trong quý thứ ba của thai kỳ. Vì vậy, nếu thai phụ không có tiền sử các bệnh về tim, thận, khẩu phần ăn đầy đủ dinh dưỡng lại xuất hiện phù, nhất là trong ba tháng cuối thì có thể do tiền sản giật.
Bác sĩ cũng cho hay, tiền sản giật là ca cấp cứu trong sản khoa, biến chứng rất nhiều, rất nhanh và rất nặng cho cả mẹ và con. Đối với mẹ thì có thể gây tử vong, đối với thai nhi thì chậm phát triển trong tử cung và nguy cơ chết lưu. Vì vậy, chẩn đoán sớm để phát hiện là rất quan trọng. Nếu như được phát hiện sớm ở giai đoạn nhẹ thì sẽ giảm bớt được rất nhiều nguy cơ, phù sẽ mất đi, tình trạng thai nghén sẽ dần trở lại bình thường.
Hãy " Like"/"Share''/"Comment" để bổ sung các kiến thức hữu ích cho các mẹ, giúp các bé yêu luôn khỏe mạnh nhé.
