Mặc dù chỉ chiếm một diện tích rất nhỏ nhưng lại có thể phản ánh tình trạng bên trong cơ thể trẻ.
Khi bé được vài tháng
tuổi, sờ trên đầu bé sẽ thấy có chỗ mềm ở vùng mỏ ác, phập phồng nhẹ, điểm đó
được gọi là thóp trước.
Thóp
và thời điểm đóng thóp
Thóp còn gọi là “cửa
đình đầu”, là nơi xương đỉnh đầu của trẻ chưa khép hết. Thóp phân ra 2 phần là
“thóp trước” và “thóp sau”. Thóp trước là khe hở hình thoi giữa xương đỉnh và
xương trán, thóp sau là khe hở hình tam giác giữa xương đỉnh và xương chẩm.
Thóp trước có đặc điểm
thay đổi liên tục. Ngày đầu sau sinh kích thước thay đổi từ 0,6 – 3,6cm, trung
bình là 2,1cm. Thóp trẻ sinh non gần đủ tháng và đủ tháng tương tự nhau.Thóp
sau lúc sinh ra đã gần khép lại hoặc rất nhỏ bằng đầu móng tay, thóp này đóng rất
sớm, thường là sau 4 tháng đã khép kín.
Thóp không sờ thấy nữa
khi đã đóng lại, thời gian đóng thóp trung bình là gần 14 tháng. Thông thường
cho đến 3 tháng sau sinh thóp trước có tỉ lệ đóng là 1%. Đến 12 tháng tỉ lệ này
là 38,8% và đến 24 tháng 96% trẻ đã đóng thóp.
Chức
năng của thóp
Hệ thống các thóp và đường
nối đàn hồi giữa các xương hộp sọ thực hiện một chức năng vô cùng quan trọng: bảo
vệ cho não bộ của bé trước áp suất bên ngoài. Khi đầu bé chui ra từ người mẹ đ
bị ép chặt lại. Nếu không có các khoảng hở đàn hồi bé sẽ bị đau. Hơn nữa có thể
nảy sinh việc chảy máu trong não, trong vùng mắt và màng xương.
Giai đoạn đầu đời, các
bé có xu hướng bị thương nhiều, nhất là khi bé bắt đầu học lẫy, bò hay học đứng
– dễ bị ngã và bị thương ở đầu. Thóp có tác dụng như cái đệm khi bé bị ngã và bảo
vệ bé khỏi chấn thương não.
Sờ
vào thóp có ảnh hưởng gì không?
Nhiều cha mẹ lo lắng
khi chạm phải thóp mềm của bé. Nhưng thực tế, việc bạn chạm vào thóp một cách
nhẹ nhàng thì không gây hại gì cho bé. Thóp gồm nhiều màng dày, vì thế, bạn sẽ
không thể làm bé bị thương bằng việc chạm
nhẹ.
Thóp
đóng sớm.
Thóp trẻ khép lại quá sớm
hoặc quá muộn đều là biển hiện của bệnh lý. Nếu thóp trẻ khép lại sớm có thể là
não bé hoặc xương đầu trẻ cốt hóa quá sớm. Do thóp và xương khép lại sớm đã hạn
chế sự phát triển của đại não, ảnh hưởng tới trí tuệ của trẻ. Người ta cho rằng,
thóp đóng lại quá sớm thường do bẩm sinh hoặc do khi mang thai, sản phụ thường
xuyên chiếu tia X quang gây nên, cũng có thể sau khi bị viêm não, đại não ngừng
phát triển mà gây nên.
Thóp
đóng muộn
Ngược lại, nếu thóp và
khe xương cần đóng lại mà không đóng và mở rộng ra theo tuổi của trẻ thì đó
cũng là hiện tượng khác thường, chứng tỏ khả năng xương chậm cốt hóa do chức
năng của tuyến giáp trạng kém hoặc bị bệnh còi xương, suy dinh dưỡng hoặc não
to lên khác thường gây nên.
Kiểm
tra tình trạng sức khỏe bé qua thóp.
Có một số người cho rằng
đầu trẻ to, thóp rộng là thông minh, điều đó không đúng. Trên thực tế, khi thấy
đầu trẻ to, thóp to rộng thì cần cảnh giác.
Cần quan sát và sờ để
kiểm tra tính chất và trạng thái của thóp để biết được tình hình phát triển
sinh trưởng của trẻ.
Khi phát triển bình thườn,
thóp có biểu hiện bằng phẳng và phập phồng theo nhịp đập của mạch tim. Dùng đầu
ngón tay sờ lên thóp có cảm giác mềm mềm và ở dưới trống rỗng.
Nếu thóp trước trở nên
đầy đặn, thậm chí phồng lên, chứng tỏ áp suất trong đầu tăng lên cao (gọi là
tăng áp lực nội sọ), phần nhiều thấy trong các bệnh như huyết áp, viêm màng
não, não úng thủy… Nếu thóp trước lõm xuống thì đó là do trẻ bị mất nước do
nôn, tiêu chảy, suy dinh dưỡng nặng gây nên. Điều cần lưu ý là khi trẻ khóc,
thóp cũng nhô lên do đó cần kiểm tra thóp khi trẻ bình tĩnh. Nếu thấy thóp có
những biểu hiện bất thường, bạn hãy đưa bé đi khám để được giúp đỡ.
Như vậy, việc sờ vào thóp trẻ là điều cần làm để kiểm
tra tình trạng sức khỏe của trẻ, nhưng khi sờ cần nhẹ nhàng, thích hợp, không
nên quá mạnh tay khiến trẻ sợ và số lần sờ cũng tùy thuộc vào thái độ và sức khỏe
của trẻ. Ngoài việc sờ vào thóp, bạn cũng nên quan sát bên ngoài cũng như vòng
đầu của trẻ để kết hợp với thóp mà có được kết luận đúng đắn.
0 nhận xét:
Post a Comment