Chăm sóc vú: Khi mang
thai ở 3 tháng cuối, thai phụ đã bắt đầu có sữa non. Tuy nhiên trước
tuần thứ 37, thai phụ không nên nặn hay tác động nhiều vào bầu ngực vì
có thể gây co bóp dạ con, dẫn đến nguy cơ sinh sớm.
Sau 37 tuần, thai phụ có thể lấy hai
ngón tay vê kéo đầu vú, mát-xa vuốt theo chiều từ trên xuống, từ ngoài
vào trong rồi từ trong ra ngoài để tuyến vú co bóp và giúp cho việc tiết
sữa sau này tốt hơn.
Sinh xong khoảng 2-3 ngày, thai phụ sẽ
có sữa trưởng thành. Có nhiều người sẽ thấy vú cương cứng và nhầm là bị
tắc tia sữa. Thực ra, hiện tượng này sẽ hết sau vài lần bé bú. Đừng vì
thấy sữa mẹ chưa về mà cho bé bú chai ngay, dẫn đến sau này bé không
quen bú mẹ, khiến mẹ tức sữa, con không bú và sẽ gây tắc thật. Ngoài ra,
để giảm đau tức, các bà mẹ nên đứng tắm dưới vòi hoa sen, mát-xa nhẹ
nhàng và bóp nhẹ ở quầng nâu của vú. Nếu đau quá, bạn có thể dùng đèn
hồng ngoại chiếu mỗi bên nửa tiếng kết hợp với xoa bóp nhẹ nhàng. Nếu
đau núm vú do bé bú, rứt, chị em có thể dùng núm vú giả để hỗ trợ.
Chăm sóc bộ phận sinh dục: Khi
mang bầu ở thời điểm sắp sinh, dạ con to như chiếc thùng 5-10 lít. Khi
sinh xong, chị em có thể sờ thấy một khối cứng ở dưới rốn (thường to
bằng quả bưởi), đó chính là dạ con chưa thể co hồi lại như ban đầu.
Thường khoảng sau 21 ngày hoặc muộn nhất là 1 tháng. Dạ con sẽ co lại
như bình thường (nếu mổ đẻ thì sẽ mất nhiều thời gian hơn). Nếu dạ con
không co chặt lại thì có thể gây băng huyết, rong máu. Để tránh điều
này, người mẹ nên đi lại nhẹ nhàng và cho con bú ngay sau khi sinh.
Sau sinh, sản phụ sẽ thấy có nhiều sản
dịch. Đây chính là máu ra sau sổ rau. Thường trong giờ đầu sau đẻ, lượng
máu có thể lên đến 100ml nên sản phụ cần được đóng bỉm to, những ngày
sau đó có thể dùng băng vệ sinh bình thường và nên thường xuyên thay
rửa. Nếu thấy lượng máu ra quá nhiều, quá nhanh, sản phụ cần báo ngay
cho bác sĩ để tránh nguy cơ bị băng huyết. Nếu sinh xong, sản phụ thấy
rất ít hoặc không có sản dịch thì cũng nên lưu ý bởi nếu dịch không
thoát ra được, tử cung khó co lại dễ gây nhiễm trùng hậu sản, dẫn đến
nguy cơ nhiễm trùng huyết. Để tránh điều này, các bà mẹ sau khi sinh cần
nằm bất động trên giường trong khoảng 8-10 giờ (đối với người sinh mổ,
cần nằm bất động 24 giờ), sau đó nên đi lại nhẹ nhàng. Tiếp sau đó dần
dần sản phụ cần ngồi dậy từ từ, hít thở sâu, nhắm mắt rồi chậm rãi đưa
chân xuống đất trước khi đứng thẳng dậy. Nếu thấy chóng mặt, sản phụ cần
nằm xuống để máu lưu thông lên não đề phòng bị choáng ngất, bị ngã.
Đặc biệt, sản phụ nên tránh bị táo bón
bằng cách ăn nhiều rau, trái cây, uống nhiều nước. Trong trường hợp bị
trĩ, sản phụ có thể dùng thuốc bôi để đỡ đau. Ngoài ra, ngay sau khi
sinh người mẹ có thể tập khít cơ niệu đạo, cơ âm đạo để tránh bị són
tiểu sau này bằng cách: Khi thở hít vào thì co khít cơ âm đạo, lúc từ từ
thở ra thì đồng thời giãn cơ âm đạo hoặc luyện tập giống như khi đang
đi tiểu thì nhịn lại 1-2 giây rồi thả ra, lặp lại vài lần như vậy. Trong
trường hợp bị bí tiểu, sản phụ có thể chườm nóng, tắm nước nóng, day ở
vùng xương mu, xoa nắn bụng…
Sau 3 tuần hết sản dịch, có người đã có
máu trở lại (gọi là kinh non) lúc này cần sử dụng ngay các biện pháp
tránh thai. Việc có thai lại sớm rất nguy hiểm với người mổ đẻ, có thể
gây nứt sẹo mổ, vỡ dạ con, mất em bé, hại cho mẹ.
Sau sinh, các bà mẹ cũng cần chú ý đến
vết khâu tầng sinh môn bằng cách rửa sạch, giữ khô, nếu dùng dung dịch
vệ sinh, nên dùng loại có bọt, có thể dùng máy sấy làm khô. Nếu sau 4
ngày sản phụ không thấy giảm đau, nhức thì có thể đã bị dị ứng chỉ khâu,
nên đến bác sĩ để được cắt chỉ sớm hoặc xử lý nếu bị nhiễm trùng.
Thường sau một tuần, vết khâu tầng sinh môn sẽ liền hẳn.
Tùy cơ thể từng người, chị em có thể tắm
gội vài ngày sau sinh nhưng không nên tắm bồn. Nếu mệt, không nên tắm
và gội liền một lúc và chớ cúi lom khom sẽ dễ gây chóng mặt, ngã qụy…
Chị em cần được ngủ đủ, nghỉ ngơi hợp lý và sống trong không khí yêu
thương chăm sóc của gia đình.
Về dinh dưỡng: Sau khi
sinh, các bà mẹ thường bị mất máu nhiều nên cần được bồi dưỡng, ăn những
thực phẩm giàu dinh dưỡng. Sản phụ không cần phải kiêng khem bất cứ thứ
gì, nhưng nên ăn thức ăn dễ tiêu, tránh ăn nhiều các gia vị như ớt, hạt
tiêu…, không uống bia, rượu vì sẽ ảnh hưởng đến tiết sữa, hạn chế đồ
lạnh, hải sản lạnh trong 6 tuần đầu sau sinh. Để có đủ sữa, ngoài việc
tích cực cho con bú, các bà mẹ nên uống đủ 3 lít nước mỗi ngày (bên cạnh
nước lọc có thể uống nước nhân trần, sữa đậu nành, nước hoa quả, sữa…).
0 nhận xét:
Post a Comment